Намалување на основна главнина кај друштво со ограничена одговорност
Намалување на основна главнина кај друштво со ограничена одговорност
Намалувањето на основната главнина во друштвото со ограничена одговорност е комплексен процес кој бара прецизна правна и финансиска постапка. Оваа процедура може да биде неопходна поради различни причини, вклучувајќи ја потребата за реорганизација на друштвото, покривање на загуби или ослободување на вишок капитал.
Треба да се има предвид дека оваа одлука мора да биде донесена во согласност со законските регулативи и да биде соодветно објавена за да се заштитат интересите на сите засегнати страни, вклучувајќи ги и доверителите.
Што претставува основна главнина
Основната главнина на едно друштво со ограничена одговорност претставува збир од сите влогови на содружниците. Ова е капиталот што се внесува во друштвото од страна на основачите при неговото формирање и служи како финансиска основа за работењето на друштвото. Основната главнина се изразува во пари и задолжително се наведува во основачките акти на друштвото. Секој содружник стекнува удел во друштвото, кој најчесто е пропорционален на неговиот влог (законот дозволува да биде ова поинаку уредено со договорот за основање). Овој удел ги дефинира неговите права и обврски во друштвото.
Така, имотот создаден преку овие вложувања се изразува во пари и претставува основната главнина на друштвото. Основната главнина на трговското друштво може да биде изразена во денари или во странска валута, зависно од договорот на содружниците.
Основна главнина кај друштво со ограничена одговорност
Кај друштвото со ограничена одговорност, основната главнина се состои од збирот на влоговите на сите содружници. Законот предвидува минимален износ на основната главнина кој не може да биде помал од 5.000 евра, изразен во денарска противвредност според средниот курс на Народната банка на Република Северна Македонија. Ова правило постои за да се обезбеди минимална финансиска стабилност на друштвото и заштита на доверителите. Основната главнина мора да биде изразена со цел број којшто е делив со бројот сто.
Поедноставено друштво со ограничена одговорност
Поедноставеното друштво со ограничена одговорност е форма на друштво која е воведена за да им се овозможи на претприемачите да основаат друштво со минимални трошоци и капитал. Најмалиот износ на основната главнина кај ова друштво е 1 евро, што го прави атрактивно за мали и средни претпријатија.
Износот на основната главнина и деловниот удел во друштвото мора да бидат изразени во цел број, при што најмалиот номинален износ на деловниот удел е 10 центи. Оваа флексибилност им овозможува на содружниците да влезат во деловни активности со минимални вложувања, додека истовремено се зачувува правната структура на друштвото.
Обврска за зголемување на намалена основна главнина
Доколку основната главнина на друштвото се намали под законскиот минимум од 5.000 евра, друштвото има законска обврска да го зголеми износот на основната главнина во рок од шест месеци. Оваа обврска е воведена за да се спречи друштвото да продолжи да работи со недоволен капитал, што би можело да ги загрози интересите на доверителите и другите содружници.
Ако друштвото не го зголеми износот на основната главнина во предвидениот рок, секое лице со правен интерес може да поднесе предлог до судот за престанување на друштвото.
Начини за намалување на основна главнина
Намалување на основна главнина може да се спроведе само со одлука на содружниците, која има карактер на измена на договорот за друштвото. Оваа одлука мора да ги содржи целите на намалувањето, како и начинот на кој ќе се спроведе.
Намалувањето може да се изврши на различни начини, вклучувајќи враќање на влоговите на содружниците, намалување на номиналните износи на влоговите или ослободување на содружниците од обврската за целосна уплата на влоговите. Меѓутоа, основната главнина не смее да се намали под законскиот минимум од 5.000 евра.
Упис и објавување на намерата за намалување на основната главнина
Пред намалувањето на основната главнина да стане полноважно, управителот на друштвото мора да поднесе пријава за упис на одлуката во трговскиот регистар.
Веднаш по уписот, управителот е обврзан да објави оглас за намерата за намалување на основната главнина во “Службен весник на Република Северна Македонија”.
Оваа објава служи за информирање на доверителите и им дава можност да побараат исплата на своите побарувања или да добијат обезбедување од друштвото. Доколку по истекот на 90 дена од објавата не биде поднесено определено барање од доверителите на друштвото, се смета дека тие се согласни со намерата за намалување на основната главнина.
Упис на намалувањето на основната главнина
По истекот на рокот за пријавување на побарувањата од доверителите, управителот е должен да поднесе пријава за упис на одлуката за намалување на основната главнина во трговскиот регистар. Кон пријавата се приложуваат копија од огласот, доказ дека друштвото ги намирило побарувањата или дало обезбедување на доверителите, како и изјава на управителот дека сите познати доверители се известени.
Управителот сноси лична одговорност ако се докаже дека приложените докази не се вистинити и дека со тоа се нанела штета на доверителите.
Исплата на содружниците и ослободување од обврски
Исплатите на содружниците врз основа на намалувањето на основната главнина се дозволени само по уписот на одлуката за намалување на основната главнина во трговскиот регистар. Со овој упис, друштвото е обврзано да ги исполни сите обврски кон доверителите и да обезбеди правна сигурност.

Мартин Бошкоски
Контактирајте го авторот тука:
Напомена: Горенаведеното не претставува правен совет и во никој случај не може да биде прифатен или разбран како инструкција за постапување во конкретен случај. Секоја правна ситуација има свои карактеристики кои треба да се гледаат посебно и од таа причина Ви препорачуваме за правен за правен совет, да контактирајте стручно лице – адвокат.